MELEPASKAN 'BATUK' ATAU 'BATOK' DI TANGGA?

Peribahasa seperti melepaskan batuk di tanggan bermaksud orang yang membuat sesuatu kerja dengan tidak sempurna atau hanya mengambil syarat atau dengan kata lain membut kerja secara tidak bersungguh-sungguh.

Mengikut Kamus Dewan maksud perkataan 'batuk' ialah berbatuk mengeluarkan nafas dari paru-paru dengan keras dan bising bunyinya.

Timbul persoalan apa tujuan melepaskan batuk di tangga? Setiap peribahasa ada kaitan dengan apa yang dinyatakan secara tersirat itu.

Maka ada berpendapat bahawa 'batuk' sebenarnya perlu dieja 'batok' yang membawa maksud tempurung. Pada zaman dahulu boleh dikatakan di bahagian hujung tangga di bawah akan disediakan tempayan air. Untuk menceduk air disediakan batok atau gayung diperbuat daripada tempung kelapa.

Batok itu biasanya diletakkan di atas penutup tempayan atau disangkut di mana-mana bahagian.

Berdasarkan kepada 'fakta kejadian' dalam masyarakat dahulu itu, maksud 'batuk' dalam peribahasa itu sebenarnya 'batok'. Kesilapan ejaan berlaku mungkin disebabkan pertukaran ejaan dari Jawi kepada Rumi.

Kalau perkara itu telah disedari, sepatutnya ejaan peribahasa "seperti melepaskan batuk di tangga" perlu ditukar kepada "seperti melepaskan batok di tangga".

Perkara atau cadangan ini bukan pertama kali dicadangkan. Sudah banyak penulisan mengenainya dibuat oleh mereka yang peka kepada perkara ini.

Bahkan, perkara ini telah dikemukakan kepada pihak Dewan Bahasa dan Pustaka yang bertanggungjawab secara langsung berkaitan bahasa. Namun perubahan atau perbetulan tidak dilakukan.

Alasan ialah data dalam Kamus Istimewa Peribahasa Bahasa Melayu ialah "melepaskan batuk di tangga". Peribahasa "melepaskan batuk di tangga" ini telah diterima pakai sekian lama.

Pada pendapat ambo, data itu boleh diubah. Tidak perlu dibawa ke Parlimen untuk diluluskan dan kemudian diwartakan. Cukup dengan Dewan Bahasa dan Pustaka membuat kenyataan mana ejaan yang sebenarnya.

Kalau sejarah besar negara pun ada orang ingin menulis kembali, inikan hanya untuk mengubah satu patah perkataan yang sebenarnya tidak memberi apa-apa kesan, kecuali sekadar membetulkan apa yang sepatutnya.